محمدمهدی ربانی املشی

محمدمهدی ربانی املشی

شناسنامه
زادروز	۳ آذر ۱۳۱۳ شمسی
شهر تولد	قم
تاریخ درگذشت	۱۷ تیر ۱۳۶۴ش
آرامگاه	حرم حضرت معصومه
اطلاعات سیاسی
پست‌ها	عضو فقهای شورای نگهبان•دادستان کل کشور• نایب رییس دوره دوم مجلس شورای اسلامی• عضو مجلس خبرگان قانون اساسی• عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتید	امام خمینی•سید حسین طباطبایی بروجردی•سید محمد محقق داماد•مرتضی حائری یزدی•حسینعلی منتظری

محمدمهدی ربانی املشی (۱۳۱۳- ۱۳۶۴ش) عضو فقیهان دوره اول شورای نگهبان، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مجلس خبرگان قانون اساسی، ستاد انقلاب فرهنگی، مجلس خبرگان رهبری و دادستان کل کشور بود. او از شاگردان آیت‌الله بروجردی، امام خمینی و سید محمد محقق داماد بود. ربانی املشی در حرم حضرت معصومه(س) دفن شده است.

زندگی‌نامه

محمدمهدی ربانی مشهور به ربانی املشی، ۳ آذر ۱۳۱۳ شمسی در قم به دنیا آمد. پدرش ابوالمکارم ربانی املشی، روحانی مقیم قم بود که به‌گفته محمدمهدی ربانی املشی، زندگی خانواده‌اش را با شهریه اندک حوزه و خواندن نماز استیجاری به‌سختی اداره می‌کرد. در حالی که محمدمهدی بیشتر از ۶ سال نداشت مادرش از دنیا رفت. دوران‌ كودكی‌ ربانی املشی‌ با فقر همراه بود و به‌ گفته‌ وی، در زمستان‌ آرزوی‌ كفشی‌ داشت‌ كه‌ سوراخ نباشد و آب‌ به‌ داخل‌ آن‌ نرود!

وفات

محمدمهدی ربانی املشی در ۱۷ تیر ۱۳۶۴ش (۱۹ شوال ۱۴۰۵ق) از دنیا رفت. مزارش در حرم حضرت معصومه(س) قرار دارد. با استناد به اعترافات سید مهدی هاشمی پس از بازداشت، گفته شده است که ربانی املشی با استفاده از پودر سرطان‌زا و توسط عواملی مرتبط با سید مهدی هاشمی به قتل رسیده است. سید علی خامنه‌ای رییس جمهور وقت، در پیامی با تسلیت درگذشت ربانی املشی، فقدان او را ضایعه‌ای بی‌جبران برای ایران و انقلاب اسلامی دانست.

تحصیلات

محمدمهدی ربانی املشی، از ۵ سالگی شروع به آموزش دروس مکتب‌خانه کرد و بعد از ۲ سال وارد مدرسه شد و دوره ابتدایی را به پایان رساند و بعد از آن، تحصیل علوم اسلامی را در حوزه علمیه قم آغاز کرد و دروس مقدمات و سطح را از استادان مشهور آن زمان و از جمله کفایه و مکاسب را از حسینعلی منتظری و دروس خارج فقه و اصول را از آیت‌الله بروجردی، امام خمینی، سید محمد محقق داماد و مرتضی حائری یزدی آموخت. بیشتر مباحثه‌های ربانی املشی در دوران تحصیل با اکبر هاشمی رفسنجانی و بعد با محمد مؤمن و سید حسن طاهری خرم‌آبادی و حدود یک تا دو سال با سید علی خامنه‌ای بود.

مبارزه سیاسی

محمدمهدی ربانی املشی‌ پيش‌ از انقلاب‌، بارها دستگير و ۷ بار به‌ زندان‌ افتاد. وی در سال‌ ۱۳۵۲ش به‌ همراه‌ ۲۵ تن‌ از استادان‌ حوزه‌ علميه‌ قم‌ دستگير و به‌ مدت‌ ۳‌ سال‌ به‌ شهرهای‌ «شوشتر» و «فردوس‌» تبعيد شد. وی در دوران‌ تبعيد همواره‌ مردم‌ را به‌ مبارزه‌ علیه رژیم پهلوی دعوت می‌کرد. او در سال‌ ۱۳۵۶ش نيز به‌ شهرهای‌ «جيرفت‌» و «شهر بابك‌» تبعيد شد. در کتاب «یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب بیست و یکم: آیت‌الله حاج شیخ مهدی ربانی املشی» فعالیت‌های انقلابی او از ۲۱ خرداد ۱۳۴۲ش تا ۵ آذر ۱۳۵۷ش با ارائه ۲۸۹ سند گزارش شده است.

اجازه‌نامه تصدی امور حسبیه

امام خمینی در ۱۹ خرداد ۱۳۴۰ش به محمدمهدی ربانی املشی (در ۲۷ سالگی)، اجازه‌نامه تصدی امور حسبیه و شرعیه اعطا کرد.

مسئولیت‌ها

محمدمهدی ربانی املشی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مسئولیت‌های متعددی را بر عهده گرفت؛ در مجلس خبرگان قانون اساسی به نمایندگی از استان گیلان حضور داشت. ربانی املشی در سال ۱۳۵۹ش با حکم امام خمینی به همراه محمدجواد باهنر، حسن حبيبى، عبدالكريم سروش، شمس آل‌احمد، جلال‌الدين فارسى و على شريعتمدارى، عضو ستاد انقلاب فرهنگی شد.‏

دادستانی کل کشور با حکم امام خمینی در سال ۱۳۶۰ش، عضویت شش ماهه در شورای نگهبان در سال ۱۳۶۱ش، و امامت جمعه موقت تهران، از دیگر مسئولیت‌های او پس از انقلاب بود.

ربانی املشی در دوره اول انتخابات مجلس خبرگان رهبری به نمایندگی از مردم استان خراسان برگزیده شد. وی همچنین در دوره دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی از طرف مردم تهران راهی مجلس شد و به‌عنوان نایب رییس مجلس برگزیده شد.

پانویس

منابع